Nellie Bly kimdir ve nasıl dünyayı 72 günde dolaşarak tarih yazdı? Akıl hastanelerindeki korkunç gerçekleri nasıl ortaya çıkardı? Araştırmacı gazeteciliğin öncüsü olarak hangi toplumsal değişimlere öncülük etti? Onun cesur hikâyesini keşfedin!
Nellie Bly, gerçek adıyla Elizabeth Jane Cochran, 5 Mayıs 1864’te Amerika Birleşik Devletleri’nin Pennsylvania eyaletinde doğdu. Babası Michael Cochran başarılı bir iş insanıydı, ancak o öldüğünde ailesi ciddi mali sıkıntılar yaşadı. Eğitim hayatına öğretmen olmak amacıyla başladı, ancak maddi imkânsızlıklar nedeniyle bu hayalini gerçekleştiremedi.
Gazeteciliğe olan ilgisi, Pittsburgh Dispatch gazetesinde kadınların toplumdaki rolü üzerine yazılmış bir makaleye verdiği sert bir cevapla başladı. Gazetenin editörü George Madden, onun yazısını beğendi ve ona gazetede iş teklif etti. Burada “Nellie Bly” takma adıyla yazılar yazmaya başladı. Kadınların iş hayatında karşılaştığı zorlukları, işçi haklarını ve sosyal adaleti konu alan yazılarıyla dikkat çekti. Ancak editörler onun daha çok kadın konularına yönelmesini isteyince Nellie, gazeteden ayrıldı ve New York’a taşındı.
New York’ta Cesur Araştırmacı Gazetecilik
New York’a gelen Nellie Bly, iş bulmakta zorlandı. Ancak Joseph Pulitzer’in sahibi olduğu New York World gazetesinde çalışmaya başladı ve burada adını tüm dünyaya duyuracak cesur gazetecilik çalışmaları yaptı.
En ünlü araştırmacı gazetecilik çalışması, 1887’de akıl hastanelerinin kötü koşullarını ifşa etmek amacıyla Blackwell Adası Akıl Hastanesi’ne gizlice girerek yaptığı araştırma oldu. Bir akıl hastası gibi davranarak hastaneye kabul edildi ve içeride on gün geçirdi. Burada yaşadığı korkunç koşulları, hastalara yapılan kötü muameleleri ve insanlık dışı uygulamaları gözler önüne seren bir yazı dizisi yayınladı: “On Days in a Mad-House” (Bir Akıl Hastanesinde On Gün).
Bu haber dizisi, toplumda büyük yankı uyandırdı ve akıl hastanelerinde reform yapılmasına neden oldu. Nellie Bly, cesareti ve araştırmacı gazeteciliğiyle ün kazandı.
72 Günde Dünyayı Dolaşan Kadın
1889 yılında, Jules Verne‘in ünlü eseri “80 Günde Devriâlem” (Around the World in Eighty Days) kitabından ilham alarak, dünyayı 80 günden daha kısa sürede dolaşma fikrini ortaya attı. O dönemde kadınların yalnız seyahat etmesi alışılmadık bir durumdu, ancak Nellie Bly, bu fikri hayata geçirmeye kararlıydı.
14 Kasım 1889’da New York’tan yola çıktı. Seyahati boyunca İngiltere, Fransa, İtalya, Mısır, Sri Lanka, Singapur, Hong Kong ve Japonya gibi ülkeleri ziyaret etti. Yolculuğu sırasında Jules Verne ile Fransa’da buluşarak onunla sohbet etme fırsatı buldu.
25 Ocak 1890’da, tam 72 gün, 6 saat, 11 dakika sonra New York’a döndü ve büyük bir kahraman olarak karşılandı. Bu başarı, kadınların cesaretini ve bağımsızlığını kanıtlayan önemli bir olay olarak tarihe geçti.
Kadın Hakları ve Sosyal Reform Çalışmaları
Nellie Bly, sadece dünyayı dolaşan bir gazeteci değil, aynı zamanda kadın hakları, işçi hakları ve toplumsal adalet konularında da aktif bir figürdü. Yazılarında kadınların iş hayatındaki yerini, çalışma koşullarını ve eşit hakları savundu.
I. Dünya Savaşı sırasında savaş muhabirliği yaptı ve cepheden haberler aktardı. Bu dönemde kadınların gazetecilikte ve diğer mesleklerde daha fazla yer almasının önünü açan isimlerden biri oldu.
İş Hayatı ve Son Yılları
Nellie Bly, bir süre gazetecilikten uzaklaştı ve evlendikten sonra sanayi sektörüne girdi. Kocasının ölümünden sonra, şirketini yönetmeye çalıştı ancak maddi sıkıntılar yaşadı. Gazeteciliğe geri döndü ve yine toplumsal konular üzerine yazılar yazmaya devam etti.
Ancak sağlık sorunları nedeniyle eski enerjisini kaybetti ve 1922 yılında, 57 yaşında zatürreden hayatını kaybetti. Ölümü, gazetecilik dünyasında büyük bir kayıp olarak görüldü.
Nellie Bly’nin Mirası ve Günümüzdeki Etkisi
Nellie Bly, gazetecilik tarihinde devrim yaratan isimlerden biri oldu. Araştırmacı gazeteciliğin öncülerinden biri olarak anılmakta ve kadın gazetecilere ilham kaynağı olmaktadır.
Bugün onun hikâyesi kitaplara, belgesellere ve filmlere konu olmaktadır. Onun cesur haberciliği ve dünyayı dolaşarak kırdığı rekor, kadınların sınırları aşabileceğinin en büyük kanıtlarından biri olarak kabul edilir.
Sonuç olarak, Nellie Bly sadece 72 günde dünyayı dolaşan bir kadın değil, aynı zamanda toplumu değiştiren cesur bir gazeteci ve bir feminist öncüdür.
