Ahiliği ve Ahilik Haftasını, Ahilik teşkilatının önemini anlatan şiirler. Ahilik Haftası ile ilgili şiirler, Ahilik konulu şiirler.
Öncelikle ahi kelimesinin kökeninden bahsedersek, konuyla ilgili tarih sürecinde iki farklı iddia bulunmaktadır. İlk ortaya atılan iddia, bu kelimenin Arapça kökeninden geldiği ve Ahi kelimesinin Ahiyye kelimesinin tekil hali olan “ah” haline sonradan 1. tekil halini ifade eden “ya” ekinin ilavesiyle ahi şeklinde ifade edildiğidir. Bu ifadenin özü, anlam olarak “kardeşim” ifadesine gelmektedir.
Diğer iddia ise bu kelimenin Türkçedeki “akı” kelimesinin zaman içerisinde değişimi sonucu kelimenin son halinin ahi haline geldiği üzerinedir. Bu kelime, Osmanlı zamanındaki Ahi birliklerinde Ahi Baba şeklinde de ifade edilmiştir.
Ahilik teşkilatı, Hacı Bektaş-i Veli’nin fikir babalığını yaptığı ve Ahi Evran tarafından kurulan bir tür dayanışma teşkilatıdır. Osmanlı döneminde ve bundan öncesinde de Selçuklu döneminde yaşayan Horasan kökenli olan Müslüman Türkmenlerin ekonomi alanında, ticaret alanında ve sanat alanında yetiştirilmelerini sağlayan ahilik teşkilatı; yetiştirdikleri bireylerin hem ekonomik açıdan hem de ahlaki açıdan eksiksiz bireyler olmalarını sağlamak adına çaba göstermiştir.
Yani sonuç olarak günümüzde yer alan pek çok esnaf odasıyla aynı mantık çerçevesinde varlığını sürdürmüş olan ahilik cemiyeti; bünyesinde bulunan her bireye iyi bir ahlak yapısını, doğrucu bir karaktere sahip olmanın gerekliliğini, yardımseverliğin hoşluğunu ve kardeşlik duygularının beslenmesinin güzelliğini öğretmeye gayret göstermiştir.
Ahilik Teşkilatının Özellikleri
Ahiler; Abbasi halifelerinin 34. olan Nası li-Dinillah’ın meslek haline getirdiği cömertlik esaslarını kendilerine kaide haline getiren dini inanışı kuvvetli kimselerdir. Ahi kelimesi Arapça kardeş anlamına gelir. Ahilerin başlıca özelliği cömertlik, gariplere yardım, zulme uğrayanları kurtarmak, iyilik etmektir.
Selçuklular zamanında gelişen Ahiler hükümdarlarının koruyucusu olmuşlar, daha sonraları esnaf teşekküllerini koruyarak onlara dayanmışlardır. Ahilik böylece bir nevi sosyal yardımlaşma kurumu görünüşünü almıştır. Sıkı bir disiplin içinde yaşayan Ahiler zorbaları yok etmeyi, yabancılara, misafirlere yardımı kendilerine vazife bilirlerdi. Sırasında hükümete bile yardım ettikleri olmuştur.
Ahiler daima bellerinde kama taşır, şalvar giyerlerdi, başlarında da büyük bir serpuş bulunurdu. Serpuşlarının tepesinde 70 cm kadar uzunlukta beyaz bir şerit olurdu. Törenlere daima silahlı olarak katılırlardı. Ahiler arasında tanınmış müderris, kadı ve mevlevilerin bulunması bunların zamanın aydınlarını aralarına aldıklarını göstermektedir.
İbn-i Batuta’ya göre Ahiliğin, Rafızilikle bir ilgisi yoktur. Zaten oynadıkları rol bakımından da daima yapıcı olmuşlardır. Osmanlı İmparatorluğu’nun kuruluşunda büyük faydaları görülen Ahilik, İmparatorluğun kuruluşundan sonra esnaf grupları olarak devam etmiştir. bu bilgileri al ve bağlı bilgileri de alt başlıkları ile ekleyreek en az 3000 kelimelik bir bilgi seline çevir. Önemli kısım ve bilgileri paragraf içinde bold olarak koyu yaz.
Ahi’nin Yolu
Yüreklerde sevgi akar,
Dostluk dolu yollar yapar,
Ahilikte cömertlik var,
Bu erdemle yücelir Ahi.
El ele verir halkına,
Yoldaş olur fakirine,
Zulme karşı dik duruşla,
Adaletle yürür Ahi.
Kardeşliğin simgesidir,
Her bir sözde hak gizlidir,
Gönülleri birleştirir,
Aşkla dolu kalptir Ahi.
Yoldaşına hep sabırla,
Kızgınken de durgunluğla,
İyilik saçar dostluğla,
Mertlik dolu yoldur Ahi.
Ahilikte Birlik Vardır
Her tezgahta emek ile,
Birliğin ışığı parlar,
Her gönülde umut ile,
Huzur dolu bir yol açar.
Ahi, kardeşliktir bizde,
Her işte doğruyu gözde,
Adalet, cömertlik özde,
Her yürekte bir iz bırakır.
Esnafın gücü birlikten,
Hak gelir her işten geçer,
Yalan, dolan yok bu yerden,
Herkes Ahi’yle yükselir.
Ahi Evran’a Selam
Usta oldum, yol buldum ben,
Ahi Evran ışık senden,
Adaletle doldu gönlüm,
Sana geldim, şükran olsun.
Kardeşlikle büyür insan,
Her kalpte sevgiyle dursan,
Birleşir tüm gönüller can,
Sana geldim, derman bulsam.
Hakkın yolunu gösterdin,
Birlik, beraberlik dersin,
Dostluk tohumu ekerdin,
Sana geldim, sevgi bende.
Ahilikte Huzur Var
Hile bilmez, hakka bakar,
Her emekte sabır saklar,
Ahi, insanı yücelten,
Bu yolda huzur hep akar.
Kardeşliği öğütleyen,
Her işte doğruyu bilen,
Ahilikle büyür bu yer,
Ahi yolunda can çeker.
Cömertlikle dolar kalbi,
İyilik hep onun hali,
Her işte adalet verdi,
Ahilikte hep huzur var.
Ahi Yolu
Gönüllerde sevda olur,
Her adımda iyilik dolur,
Ahi’nin yolu adalet yoludur,
Bu yolda yürüyen erlerdir.
İşine sadık, eline güven,
Hakkı gözetir, zulme diren,
Ahi, iyiliği yayandır erken,
Her gönüle nur saçandır.
Zulme karşı baş eğmez,
Her insanı eş görür,
Ahilikte kin olmaz,
Her işte dürüstlük yürür.
Kardeşlik Sofrası
Ahi sofrasında ekmek bölünür,
Her lokmada sevgi, dostluk görülür,
Kimse kimseyi hakir görmez,
Bu sofrada her can eşit bilinir.
Kardeşlikten kuvvet alır herkes,
Birlik içinde huzur bulur nefes,
Ahi’nin yolu sabırdır, bilgece,
Her adımda iyilik açar çiçek.
Bu dünyada kalıcı olan sevgidir,
Ahiler bunun ışığıdır, rehberidir,
Her gönülde bir yurt olur kardeşlik,
Ahi’nin yolu budur, erdemdir.
Usta Eller
Usta oldum, çırak geçtim,
Her emekte hakkı seçtim,
Ahilikte yüce bir söz var,
Eliyle kazanan helal lokma yer.
Çıraklıktan kalfaya, kalfadan ustaya,
Her işte sabırla yürürüz dosta,
Birliğin gücüyle dolan her can,
Ahilikle bulur huzuru her an.
Emeğin değerini bilen,
Her işte doğruyu seçen,
Ahilerle dolu bu dünya,
Adaletle büyür insanlığa.
Adaletin Yolu
Her adımda doğruyu bulur,
Yalan, dolan ona hiç vurulmaz,
Ahi, adaletin yoludur,
İyilikle gönüller yücelir, arınır.
Her işte hak gözetilir,
Zulmün karşısında direnilir,
Ahilikte cömertlik baştır,
Her insana hakkı dağıtan kılavuzdur.
Bu dünyada en büyük servet,
Dostluk, kardeşlik ve sabırdır,
Ahi’nin yolu budur, bilmek gerek,
Her yüreğe ışık tutar, rehberdir.
Ahi’nin Mirası
Eli işte, gönlü yolda,
Ahi’nin izi kalır sonsuza,
Birlik içinde büyür her sevda,
Ahilikle dolu bu dünya.
Her esnaf bir usta olur,
Sabırla işine koyulur,
Ahi’nin mirası adalet doludur,
Bu miras gönüllerde sonsuzdur.
İyilikle büyüyen bu halk,
Her işte hakkı arar, doğruluğu saklar,
Ahilik bir kültürdür, bir öğretidir,
Her can bu yolda saf olur, aydınlanır.
